مالیات یک نوع هزینه اجتماعی است که شهروندان پرداخت می‌کنند تا دولت‌ها بتوانند وظایف مندرج در قانون اساسی را در جهت توسعه اجتماعی و اقتصادی محقق کنند. به همین علت گفته می‌شود مالیات ابزاری حکومتی برای تامین منابع حکمرانی خوب و برقراری ایستگاه‌های توسعه‌ای در هر مقطع برنامه‌ای و زمانی است. مالیات عبارت است از دریافت قسمتی از دارایی افراد که از نظر اقتصادی توانمند هستند و توزیع این دارایی به افراد ناتوان. به تعبیری، با وصول منطقی مالیات و توزیع مناسب آن شکاف درآمدی بین گروه های درآمدی جامعه کم تر خواهد شد. بر همین اساس ، مالیات هم چون برداشتی حساب شده و متکی بر برنامه از درآمد و ثروت ملی است عمدتا به مثابه ی ابزار تنظیم سیاست های مالی برای ایجاد تعادل مورد نظر در سطح کلان اقتصادی اهمیت می یابد به گونه ای که بتواند شرایط مناسب جهت رشد و توسعه ی اقتصادی هماهنگ را فراهم بیاورد.
در واقع، شهروندان با پرداخت بخشی از درآمد خود به دولت‌ها در قالب مالیات به دولت اختیار می‌دهند برای اداره‌ی امور کشور، اجرای سیاست‌های مالی، تامین کالاها و خدمات عمومی و ضروری، تضمین امنیت، اجرای برنامه های توسعه و عمرانی کشور، از آن استفاده کند.
در این بین، گسترش و تنوع فعالیت‌های اقتصادی، نقش فزاینده‌ی دولت‌ها در گسترش خدمات عمومی و هم چنین گسترش تعهدات دولت‌ها در عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی، مالیات را به مسئله‌ای مهم و تاثیر گذار برای تمامی دولت‌ها تبدیل کرده است و کارکردهای اصلی ابزار مالیات را به تامین درآمدهای عمومی کشور، گسترش عدالت (بازتوزیع ثروت)، تخصیص مجدد منابع از طریق توسعه‌ی اقتصداری و ثبات اقتصادی تغییر داده است.
پرداخت مالیات از مهمترین عوامل رشد و توسعه جامعه محسوب می شود و موجب رونق اقتصادی، تحقق عدالت اجتماعی، افزایش خدمات و عمران و آبادانی کشور می شود. در حال حاضر بخش عمده ای از اعتبارات و درآمدهای مالیاتی صرف عمران،آبادانی و امور زیربنایی کشور می‌شود. از این رو، ارتقای روز افزون نظام مالیاتی و همگام ساختن آن با دانش روز، نقش انکارناپذیری در توسعه اقتصادی کشور دارد.
بر این اساس، برنامه ریزی برای وصول کامل مالیات و جایگزین کردن درآمدهای مالیاتی به جای درآمدهای نفتی که در بیشتر موارد ناپایدارند، از اساسی ترین محورهای برنامه ریزی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور است. بر همین اساس و با توجه به نقش مهم درآمدهای مالیاتی در توسعه و پیشبرد اهداف دولت، نظام مالیاتی همواره کوشیده است موانع و مشکلات پیش روی خود را با اتخاذ تدابیر مناسب برطرف سازد.
اگر ایجاد امنیت ، رفاه اجتماعی و گسترش خدمات از مزایای پرداخت مالیات تلقی شود، پس باید با فرهنگ سازی مناسب ، مردم را از مزایای پرداخت مالیات آگاه کرده به مردم تفهیم کنیم که مالیات را جزئی از بدهی خود به دولت دانسته و پرداخت به موقع مالیات باید در جامعه به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود تا مردم مالیات خود را به موقع پرداخت کنند. اما بهبود نظام مالیاتی بدون توجه به سیاست هایی که مبتنی بر ارتقای فرهنگ مالیاتی باشد نیز امکان پذیر نیست.
