پرداخت مالیات امری است که نه تنها در حیطه اجرای مسئولیت‌ها و تعهد به قوانین قرار دارد بلکه اساسا ارزشی است که انجام آن در حوزه اصول و باورهای اخلاقی مربوط به یک ملت جای می‌گیرد. حتی در ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین صورت رعایت ارزش‌ها و آداب اخلاقی، انسان‌ها در برابر دریافت خدمتی از سوی دیگر افراد، درصدد تقدیر و تشکر برآمده و به نوعی آن خدمت را جبران می‌نمایند. در سطح جامعه نیز این نوع روابط در سطحی گسترده و کلان معنا می‌یابد.
بدین‌صورت که دولت خود را موظف به انجام اقدامات عمرانی از جمله ساختن جاده‌ها و بازسازی آنها، سدسازی و ساخت نیروگاه‌ها و شبکه‌های آبی، ایجاد اماکن تفریحی از جمله پارک‌ها و حفظ و نگهداری آنها و سایر موارد می‌داند و به ارائه خدمات وسیعی در حوزه سلامت، بهداشت و درمان از جمله ساخت و بازسازی و نگهداری بیمارستان‌ها و مراکز درمانی و بسیاری پروژه‌های دیگر در جهت ایجاد رفاه و آسایش شهروندان مبادرت می‌ورزد و طبیعتا در طی این مسیر به منابعی مالی جهت پشتیبانی و تأمین هزینه‌های ناشی از آن نیازمند است که با توجه به مشکلات فروش نفت در اثر اعمال تحریم‌ها، تأمین این‌گونه منابع مالی و اختصاص آن به ارائه خدمات، از طریق دریافت مالیات از سوی مردم امکان‌پذیر است.
همان‌طور که در تعاملات میان انسان‌ها چنانچه از شخصی خدمتی دریافت کنیم، بر اساس اصول اخلاقی از آن شخص تقدیر کرده و به جبران آن خدمت، همت می‌ورزیم، اصول و ارزش‌های اخلاقی حکم می‌کند در ازای دریافت خدمات دولتی، با مشارکت عمومی و کمک به تحقق درآمدهای مالیاتی، این خدمت را جبران نموده و دولت را در انجام وظایفش همراهی نماییم. دانستن این نکته ضروری است که در هر جامعه متمدن و توسعه یافته، شهروندان خود را ملزم به رعایت قوانین و حفظ ارزش‌ها می‌دانند چرا که باور دارند راه رسیدن به رشد و تعالی در گرو انجام تعهدات و وظایفی است که قانون به عهده ایشان گذاشته است. بنابراین در کشور ما نیز دستیابی به توسعه پایدار، جز در سایه تقویت ارزش‌هایی چون روحیه پرداخت مالیات که همانا حس تعهد نسبت به دولت (بر اساس اصل سود و منفعت) و حس تعهد نسبت به کمک به ارائه خدمات عمومی (بر اساس اصل توانایی مالی در پرداخت) است، امکان پذیر نیست. باور داشته باشیم که تأثیر انجام وظایفمان در قبال جامعه و دولت در زندگی همه شهروندان قابل مشاهده و ملموس خواهد بود و در قالب ظهور عدالت اجتماعی و توزیع عادلانه ثروت به ویژه در میان اقشار محروم جامعه، جلوه‌گر خواهد شد.
فرار از مالیات و دور زدن آن به عناوین مختلف و با به‌کارگیری روش‌های پنهانی و زیرزمینی نه تنها زیر پا گذاشتن قانون و ضد ارزش‌های اخلاقی است بلکه تبعات و آثار منفی آن در درجه نخست گریبان گیر افراد متخلف و سپس همه شهروندان شده و کشور را در فرایند توسعه به عقب می‌راند. متأسفانه همچنان در برخی لایه‌های جامعه با فرهنگ ضعیف، شاهد این باور غلط هستیم که عدم پرداخت مالیات و فرار از آن نوعی زرنگی محسوب می‌شود و البته چندان جای تعجب نیست چرا که این افراد با تکیه بر همین باورهای نادرست، قانون‌شکنی و هنجار ناپذیری خود را تقریبا در تمام امور به صور مختلف نشان می‌دهند; عبور از چراغ قرمز و نادیده گرفتن حقوق دیگران را مجاز دانسته و به آن می‌بالند و یا عدم رعایت آداب ایستادن در صف های طولانی و جلو زدن از دیگران را برای خود حق فرض کرده و اندکی قبح و زشتی آن را درک نمی‌کنند.
مسلما چنین افرادی، رعایت حقوق اجتماعی در دیگر حوزه ها را نیز بر نمی‌تابند و خود را از پایبندی به هرگونه اصول فرهنگی و اخلاقی مبرا دانسته و اساسا اعتقادی به سربلندی جامعه و میهن خود ندارند. بنابراین فرار از مالیات، نه تنها فرار از ارزش‌های اخلاقی است بلکه گریز از قانون است و هر فردی که به هر شکلی نقض قانون می‌کند، هم خود و هم جامعه را در معرض آسیب‌ها و تبعات ناشی از این قانون‌شکنی قرار داده و در نهایت کشور را از رسیدن به اهداف متعالی و مترقی محروم می‌سازد. ازاین‌رو، فرهنگ پرداخت مالیات جدا از احترام به قوانین و حفظ حقوق دیگر افراد، پایبندی به اصول و ارزش‌های اخلاقی است. اگر ملتی هستیم که طالب آبادانی و پیشرفت هستیم، لازم است حرکت به سوی رشد و تعالی را از خود شروع کرده و با ایجاد این ظرفیت در خود، زمینه چنین رشد و پیشرفتی را با انجام مسئولیت‌ها و رعایت قوانین مربوط به آن فراهم آوریم.
