صندوق های مکانیزه فروش، تجلی نظم و شفافیت مالی

در دهه های اخیر شیوه های خرید وفروش مانند بسیاری از عرصه های اقتصادی به سمت استفاده از تکنولوژهای جدید اطلاعاتی وارتباطی رفته است و دریافت،نگهداری ،پردازش وانتقال اطلاعات فروش با سهولت وسرعت بیشتری انجام می شود. تا پیش از دهه 90 میلادی صندوق های فروش قابلیت های سخت افزاری ونرم افزاری محدودی داشتند.اما پس از ورود شرکت های بزرگ رایانه ای به این عرصه،قابلیت ها وامکانات سخت افزاری ،نرم افزاری وارتباطی این صندوق ها افزایش یافت.در سال 1992 اولین نرم افزار فروش با اسم خرده فروشی آی تی که روی سیستم عامل ویندوز کار می کرد عرضه شد.پس از آن انواع گوناگونی از نرم افزارهای صندوق فروش با کارکردها وقابلیت های مختلف بکارگرفته شد.سهولت استفاده، سرعت بالا،هزینه کم، ذخیره سازی داده ها ،شبکه سازی وصفحه نمایش کاربرپسند، از مهمترین دلایل اقبال این صندوق ها بود. صندوق شامل امکانات سخت افزاری مانند: ترازو،اسکنر،ثبت پول نقد ،بارکد خوان وپایانه های انتقال پول یا کارت اعتباری متصل است. محاسبه خودکارقیمت کالا وخدمات مختلف، دسته بندی کالاهای پر فروش وشناخت ترجیحات مشتریان، امکان جستجودرگزارش های فروش، ،معرفی کاربرهای متعدد برای استفاده و امکان گزارشگیری متفاوت از فروش ، از امکانات نرم افزاری صندوق های فروش است.
بنابراین صندوق های فروش امروزه ابزار اصلی پیوستن به شیوه های جدید نگهداری وپردازش اطلاعات خریدوفروش، هستند.هرچند فروشگاه های زنجیره ای ومراکز بزرگ خرید، اصلی ترین استفاده کنندگان از سامانه های فروش هستند اما با توجه به اینکه صندوق های فروش با قابلیت های وسیع سخت افزاری ونرم افزاری و انعطاف پذیری به نیازها مختلف فروشندگان وخریداران پاسخ می دهند ،فروشگاه ها یا بنگاههای کوچکتر اقتصادی نیز می توانند بر اساس نیازهایشان از انواع این صندوقهای فروش استفاده کنند.برای مثال ترازو برای فروشندگان مواد غذایی کاربرد بیشتری دارد در حالی که در رستورانها بیشتر قابلیت های نرم افزاری محاسبه صندوق های فروش مانند قیمت انواع غذاها یا نوشیدنی ها کاربرد دارند.همچنین فروشندگان با استفاده از این صندوق می توانند مدیریت دقیق تری بر فروش داشته باشند برای مثال می‏توانند با گزارش گیری دوره ای انواع تجزیه وتحلیل ها مانند به ترجیحات وعلاقه مندی های مشتریان پی ببرند،بیشترین وکمترین روزهای فروش خود را تشخیص دهند و..
از این گذشته صندوق های فروش به انبارداری،مدیریت موجودی نیزکمک می‏ کند،عملکردهای که تا قبل از صندوق های فروش همگی به صورت مستقل انجام می شد ومستلزم صرف هزینه ووقت زیادی بود وغالبا با اشتباهات وخطاهای انسانی همراه بود.این تنها بخشی از کاربردهای صندوق های فروش است.بخش دیگری از کاربردهای سامانه های فروش معطوف به نظام اقتصادی یک کشور است. این سامانه های یکی از ابزارهای نظارت وکنترل در سیستم های اقتصادی هستند.چرا که اطلاعات نبستا دقیق، منظم ودسته بندی شده ای از فعالیت های اقتصادی جامعه را فراهم می کند.شفافیت خرید وفروش و مبادلات اقتصادی امکان نظارت،سیاستگذاری برای نهادهای مسئول را فراهم می کند وزمینه بروز آفتهای اقتصادی را سد می کند.
در نظام مالیاتی نیز صندوق های فروش تامین کننده بخشی از اطلاعات مورد نیاز در مورد فعالیت های اقتصادی مودیان است. برای تشخیص مالیات بر ارزش افزوده کسب اطلاعات دقیق،موثق وجامع درباه فروش لازم است،برای پیمودن این مرحله وجود سیستمهای یکپارچه وجامعی است که اطلاعات را به شکل منظم ثبت،ذخیره وپردازش کند اجتناب ناپذیر است. در کشورهای در حال توسعه یکی از چالش های پیش روی اجرای مالیات بر ارزش افزوده خصوصا که متکی بر شیوه های سنتی فروش هستند عدم دسترسی نظام مالیاتی به اطلاعات فروش است.در این موارد گزارش مودیان از فروش نیز به تنهای نمی تواند مورد استناد قرار گیرد وچه بسا این گزارش دلبخواهانه و منطبق با واقعیت نباشد. بر این اساس سازمان امور مالیاتی کشور به تدریج و براساس اولویت، آن دسته از صاحبان مشاغل که ملزم به استفاده از سامانه صندوق فروش هستند را تعیین نموده ودراین باره اطلاع رسانی کرده است.این اقدامات در راستای شفاف سازی مبادلات و اجرای قانون مالیات برارزش افزوده بوده است هر چند پیامدهای مطلوب دیگری نیز مانند عدالت مالیاتی وافزایش اعتمادمتقابل بین فروشندگان،خریداران ونظام مالیاتی داشته است. درمجموع صندوق های فروش علاوه برساده سازی وافزایش دقت در فرایندهای خرید وفروش، شفاف سازی مبادلات اقتصادی و اعتماد بین فروشندگان وخریداران را به همراه دارد،مسئله ای که با تکیه بر روشهای سنتی فروش کمترحاصل خواهد شد،ورود به مناسبات جدید اقتصادی اجتناب ناپذیر است واین مسئله مستلزم به روزکردن ابزارها وروش هاست. گسترش به کارگیری صندوق های فروش پس انداز اعتماد برای آینده یک کشوراست.