صندوق فروش رایانه ای است که دارای نرم افزار فروشگاهی بوده و به منظور ثبت اطلاعات خرید و فروش روزانه، نگهداری هزینه و موجودی کالا در یک واحد شغلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف از به‌کارگیری سامانه فروش، مدیریت خرید، فروش، هزینه و موجودی کالا توسط صاحبان مشاغل و صدور الکترونیکی فاکتور فروش می‌باشد. صندوق فروش انواع مختلفی دارد که هر حرفه، متناسب با نوع فعالیت خود و میزان بودجه‌اش، مبادرت به انتخاب و خرید آن می‌کند. همچنین، در راستای شفاف سازی مبادلات تجاری و فعالیت‌های مالی، همسو با اهداف طرح تحول اقتصادی و قانون مالیات بر ارزش افزوده و اجرای تبصره یک ماده 71 قانون نظام صنفی و ماده 121 قانون برنامه پنجساله پنجم تجهیز واحدهای صنفی به صندوق مکانیزه فروش مورد نظر سازمان امور مالیاتی قرار گرفته است
همچنین درآیین¬نامه اجرایی تبصره (2) ماده (169) اصلاحی قانون مالیات¬های مستقیم سامانه صندوق فروش بدین ترتیب تعریف می شود: سامانه‌ای اعم از صندوق فروش یا رایانه یا پایانه پرداخت متصل به شبکه پرداخت بانکی یا
نرم افزار کاربردی که به اختصار ” تجهیزات مشابه” نامیده می شوند، شامل سخت افزار و نرم افزار با امکان اتصال به سامانه سازمان که حداقل قابلیت لازم برای ثبت اطلاعات فروش کالا و خدمات واحد کسب و کار را دارد. این سامانه براساس استانداردهای نرم-افزاری و سخت¬افزاری که توسط سازمان و با همکاری وزارتخانه¬های ارتباطات و فناوری اطلاعات و صنعت، معدن و تجارت تعیین می¬شود طراحی و مدیریت می گردد. این استانداردها شامل ضمیمه هایی است که پیاده سازی اطلاعات را در محیط های سیستم عامل های مختلف فراهم می¬نماید.
برطبق آئین‌نامه مذکور، سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است با همکاری سازمان‌های مربوطه به‌تدریج و بر اساس اولویت، اشخاص مشمول نصب سامانه صندوق فروش را تعیین و مراتب را حداکثر تا پایان شهریورماه هرسال از طریق درج در یکی از روزنامه‌های کثیر انتشار و روزنامه رسمی کشور اعلام نماید. بر همین اساس طی آخرین بخشنامه سازمان امور مالیاتی کشور 15 گروه از صاحبان مشاغل، از ابتدای سال 1399 ملزم به استفاده از سامانه صندوق فروش (پایانه پرداخت متصل به شبکه پرداخت بانکی) و صدور صورتحساب فروش(فاکتور) مطابق مقررات می باشند. همچنین، سازمان امور مالیاتی کشور پیش از این و در اجرای حکم بند (ی) تبصره (6) قانون بودجه سال 1398، صاحبان مشاغل پزشکی، پیراپزشکی، داروسازی و دامپزشکی را ملزم به ثبت نام در نظام سامانه فروش و نصب و استفاده از پایانه فروش از ابتدای مهرماه سال جاری کرده بود. بنابراین ادارات کل امور مالیاتی نیز مکلف‌اند ظرف دو ماه پس از ثبت درخواست اشخاص مشمول و بررسی موضوع، نسبت به تخصیص شماره شناسه برای هر سامانه صندوق فروش درصورتی‌که مشخصات فنی سامانه صندوق فروش با ویژگی‌های اعلام‌شده از سوی مودی تطابق داشته باشد، اقدام نمایند.
در حال حاضر شرکت های خدماتی که نرم افزار ها و صندوق های مختلف در این خصوص به بازار ارائه می دهند کم نیستند اما با توجه به اینکه اشخاصی که مشمول استفاده از این صندوق می شود روز به روز در حال افزایش هستند نیاز به توسعه این صندوق ها هر روز بیشتر از دیروز می شود . مشاغل و فروشگاه هایی که باید اقدام به نصب این صندوق های مکانیزه فروش نمایند بسیار زیاد بوده و حجم معاملاتی که در آنها انجام می شود هم به مراتب بیشتر از موسسات و شرکتهای دیگر است.
نرم افزار فروش فروشگاهی (Point Of Sale) که اختصارا POS نامیده می شود، با هدف کنترل و نظارت بر عملیات جاری فروشگاهی طراحی و تولید گردیده است. با بالا رفتن سطح عملیات هر مرکز فروش و به قصد جمع آوری اطلاعات از ورود و خروج کالاها و موجودی های انبار، وضعیت صندوق های دریافت و پرداخت، آمارها و گزارشات فروش در فواصل زمانی مختلف، استفاده از ابزار مناسب ضروری می نماید.
دامنه کاربرد صندوق مکانیزه فروش بسیار وسیع بوده و کلیه فعالان اقتصادی مشمول مالیات بر درآمد و مشمول مالیات بر ارزش افزوده که در بخش های تولید و توزیع واردات کالا و خدمات اشتغال دارند، را در برمی گیرد. با پیاده سازی صندوق های مکانیزه فروش در سطح واحدهای کسب و کار، ضمن تسریع، تسهیل و شفافیت مبادلات تجاری، افزایش شفافیت جریان درآمدها و هزینه های قانونی صاحبان مشاغل را نیز به همراه دارد. همچنین صندق های مکانیزه فروش علاوه برآنکه بهره وری را افزایش می دهند ابزاری برای توسعه و بکارگیری فناوری های نوین ارتباطات و اطلاعات در بنگاه های کوچک اقتصادی است. رواج فناوری اطلاعات و ارتباطات در کسب و کارهای خرد نیز سبب دقت، شفافیت و افزایش رشد در سطح این بنگاه ها و در نهایت اقتصاد خواهد شد.
بی تردید، با استقرارکامل صندوقهای فروش امکان حذف دفاتر قانونی اعم از دفتر روزنامه، کل و دفتر مشاغل برای اشخاص حقیقی وجود دارد. این موضوع ضمن کمک به فرآیند شناسایی و تشخیص دقیق درآمد مودیان مشمول در بخش مالیاتهای مستقیم، امکان شناسایی فعالان اقتصادی در نظام مبادلات اقتصادی، سهولت برآورد ظرفیت مالیاتی کشور، شفاف سازی اقتصادی درطول زنجیره واردات،تولید، مصرف و مالیات های پرداخت شده مرحله قبل و به حداقل رساندن فرار مالیاتی را فراهم می آورد. همچنین کمک به بخش های دولتی و خصوصی در شفافیت اقتصادی اعم از سیاستگذاری، مدیریت ونظارت بر بازار کالاو خدمات در تمامی فرآیندهای تولید،توزیع و مصرف کالا و خدمات در کشور و بهبود وضعیت کسب و کارصاحبان مشاغل با استفاده از برنامه های نرم افزاری و سخت افزاری ، از تبعات مثبت دیگر استفاده از صندوق های مکانیزه فروش می باشد.